Lê Vĩnh Tài | NIGHT & THE CONTINUING FALLING VERSES – ĐÊM VÀ NHỮNG KHÚC RỜI (8)

  By Lê Vĩnh Tài, translation by Nguyễn Thị Phương Trâm

Một lần nữa tôi được sống lại

Một cuộc đời không phải là của tôi

Tôi óng ánh một cái vỏ

Nhưng chàng, một hoa hồng trong lòng người

Ôi tôi sến ôi

Nhưng chỉ có một cách đó là tôi thôi.

_____

Once more I’m alive

A life that’s not mine

I’m a shiny shell

But for him, he is a rose in the heart of the people

Gosh I am nothing but corny

But that is the only way I could be me.

M.

days of pandemic

poetry is a scar

in the heart of humanity

+++

days like these

poetry is a scar

in the heart of the people

_____

 

những ngày này

thơ như vết thương

giữa lòng dân tộc

 

    
  

1.

The poem is burning…

one dire catastrophe

 

one desire

one smile

one cry

pouty

 

one heartbeat

one reminder

one tear

shall fall

 

cease

the evil

hands

orchestra

releasing

garbage

in praise

cowardly

the murders

indiscriminate

graves

homes

invaded

 

run running

until the poem ceases

 

one hope

dangling from the neck

in a rope

all of us

_____

 

Một bài thơ cháy…

tham thảm khốc

 

một mong muốn

một nụ cười

một tiếng kêu

như mếu

 

một nhịp tim

một nhắc nhớ

một giọt nước

mắt sẽ rơi

 

dừng lại

độc ác

cánh tay

dàn nhạc

giải toả

đống rác

tụng ca

hèn nhát

giết người

bao la

mồ mả

cái nhà

bị chiếm

 

chạy và chạy

cho đến khi bài thơ dừng lại

 

một hy vọng

treo trên cổ

sợi dây thừng

cho chúng ta…

 

 

 

2.

 

Once more

stuck in poetry’s throat is a giant lump

 

a tablet causing an addiction

to bitterness

 

unsettling

to settling in

the development of war

the non-development of peace

 

traumatising

eyes glistening

an exhausting

endless trip

upon squeaky

rows of sleepers

 

poetry moving everything along 

upon two flat wheels

every path strewn with nails

impales

 

inability

a mind lacking ability

no one could avoid

no one could escape

 

all forgotten

poetry is an outdated computer

old keyboard

the only coveted book

pages yellowing

opening the door to a kind of system

or doctrine

poetry all fuzzy

 

news of collapse

on TV brighter cooler

welcoming the return of the people

like the return of a living

awkward and confusing

 

days like these

poetry is a scar

in the heart of the people

 

Hey, editing copy of the poetry

dusty and smudging now breathing words

you could see

whispering 

in the passing decades

upon a work table

celebrating

 

a mausoleum

a portrait

flickering

a drifting thought

in a cradle

the cries of babe

in a pressure

cooker

breathing barely

the air

_____

 

Và một lần nữa

trong cổ họng nghẹn cứng của thơ

 

một viên thuốc gây nghiền

sự cay đắng

 

không ổn định

rồi giữ ổn định

diễn biến chiến tranh

không diễn biến hoà bình

 

nghe xong tá hoả tam tinh

hai mắt lung linh

một chuyến tàu

chạy mỏi mòn

trên tất cả các thanh tà-vẹt

kẽo kẹt…

 

thơ vận chuyển mọi thứ trên hai bánh xe

bị xẹp

con đường nào cũng toàn đinh tặc

ặc ặc…

 

không có khả năng

cái đầu thiểu năng

không ai có thể ngăn

không còn lối thoát

 

tất cả đã quên

thơ như chiếc máy tính cũ

bàn phím đã mòn

cuốn sách duy nhất được đẽo gọt

màu giấy ố vàng

mở cửa cho một thứ phương pháp

hay chủ nghĩa

làm thơ bị mờ

 

những tin tức về sự sụp đổ

ánh sáng tivi đang sáng lên màu xanh

chào mừng trở lại của nhân dân

như sự trở lại của miếng ăn

băn khoăn…

 

những ngày này

thơ như vết thương

giữa lòng dân tộc

 

này, bản sao của thơ

đã lem luốc thành chữ thở

bạn có thể nhìn thấy

lời thì thầm

mà những thập kỷ đã trôi qua

trên một cái ghế tại bàn làm việc

bữa tiệc

 

một lăng mộ

một hình ảnh

nhấp nháy

một ý nghĩ trôi

trong một cái nôi

tiếng khóc của em bé

trong một cái nồi

áp suất

mà không khí

đã không còn đủ thở…

 

 

 

3.

Poetry

rolling like the coastline

sudden like the mist

rolling across a path

an imprint of rubber tires

bleeding

 

poetry has never used a symbol

for example like the mark of a bullet

or warning sign

 

poetry silent

awake the entire night

crossing a path

step up to the challenge

bullets exploding inside a chest cavity

 

poetry send from the screen the saltiness of the sea

salt gritty in the hair

the widow in mourning dress

her hymn

yet transcending

 

cut and run, fleeing

missing bullets

yet poetry could always see

the blood inside each giant

mechanism 

oozing from the chest cavity of poetry

 

until

the castles

shakes

fall

break

die down and still sing about its grandeur

_____

Thơ

uốn lượn như bờ biển

đột ngột như sương mù

cán qua đường

một vết bánh xe

chảy máu

 

thơ chưa từng sử dụng một ký hiệu

ví dụ như vết đạn

hay bảng cấm

 

thơ im lặng

thức suốt đêm

băng qua đường

nhập vào cuộc đọ sức

đạn bắn toang lồng ngực

 

trên màn hình thơ ngửi mùi biển mặn

muối trên tóc

những góa phụ đeo tang

bài thánh ca của nàng

chưa siêu thoát

 

dù đá lăn cát chạy

đạn lạc tên bay

bao giờ thơ cũng thấy

máu của các cỗ máy

khổng lồ đang chảy

từ lồng ngực của thơ

 

cho đến khi

những tòa lâu đài

lung lay

đổ

gãy

chết xuống rồi còn hát những nguy nga

 

 

 

4.

The constitution

poetry recalling the notes

composing poetry without ever lighting another firecracker for NYE

forever again thoughts of the Tet offensive

 

upon the sky draw the ban

without a squiggly firework left

everyone now laughing, dumbfound

in a new year eve warm and sound

 

a mere yawn

in greeting

_____

Hiến Pháp

thơ nhớ tờ giấy nháp

làm thơ không còn đốt pháo mừng năm mới

mãi mãi không còn lo Mậu Thân

 

hãy vẽ lệnh cấm lên bầu trời

cũng không còn pháo hoa nguệch ngoạc

vì mọi người đã nghệch mặt cười

lúc giao thừa ấm áp

 

và chỉ cần ngáp

để chào nhau

 

 

 

5.

Repeating the verb 3 times: collide…

we collide and break 

through the fragility of life

 

we collide and hurt 

within the tightness of sadness

 

when dreams make the heart withdraw

love collides with all of our being and we…

_____

3 lần lặp lại động từ: va chạm…

cuộc sống mong manh làm va chạm vào nhau

và vỡ

 

nỗi buồn chật chội làm va chạm

và đau

 

nhưng khi giấc mơ làm trái tim chùng lại

yêu thương va chạm lên tất cả chúng ta…

 

 

 

6.

Look, don’t be shy

but don’t try either

befriending poetry

in an uproar

pretence of congeniality 

 

proclaiming royalty

supremacy

you’ll be cast out

 

like a used empty Starbucks’ paper cup

at the rush of a new opening

kicked to the kerb

trash

no one bothers to recycle

 

a bit unrefined 

even after, thirty-five lectures

three seminars

_____ 

Bạn đừng mắc cỡ…

và cũng đừng có cố

làm quen với thơ

đừng phát rồ

hay giả vờ thân mật

 

dù bạn có xưng vương

xưng tướng

bạn bị loại bỏ

 

như một cốc Starbucks rỗng sau khi người ta đã uống

lúc cửa hàng chen lấn khai trương

nó bị đá văng vào lề đường

một thứ rác

thậm chí không ai thèm tái chế…

 

nó hơi quê

dù đã có ba mươi lăm tham luận

và ba lần hội thảo…

 

 

 

 

7.

The poem

I’ve forgotten about in a pocket

amongst the telephone bills

untouched

 

the poem 

I’ve written since

in appreciation for the inspirations and rhymes

when I,

my work,

my masterpiece,

shall claim the glory

the prize & praise

like claiming a place

in the stock market

I will read it to you

much to discover here

tonight

sufficiently

highs

above the sky

feet wide

arms outstretched

…

 

the prize

like a scar

right at the centre of the heart of literature

…

 

but the poem now sit

shit

my printer

not printing money nor merit awards

and you’ll see

 

hence

you have to sincerely

congratulate

when I compose such a great poem

 

I will try to remember it

next week

drop in pretend 

to then

drop your wallet

 

never remember pity ever

poetry

_____

Bài thơ

mà tôi bỏ quên trong túi

áo. Lẫn với các hoá đơn tiền điện thoại

vẫn chưa đụng tới

 

bài thơ

tôi đã viết trước đó

cảm ơn những cảm xúc và nhịp điệu

khi tôi,

tác phẩm của tôi,

kiệt tác của tôi,

sẽ giành chiến thắng

giải thưởng & sự ca ngợi

như giành một chỗ ngồi

trên thị trường chứng khoán

tôi sẽ đọc nó cho bạn

đang kiếm được khá nhiều ở đây

tối nay

tự có

sẽ say

lên mây

dạng chân

buông tay

…

 

giải thưởng

như vết thương

ngay giữa trái tim của văn chương

…

 

nhưng bài thơ đang ngồi

ôi

chiếc máy in của tôi

không phải máy in tiền hay in giấy khen

mà bạn hay thấy

 

vì vậy

bạn sẽ phải chân thành

chúc mừng

khi tôi làm bài thơ tuyệt vời như vậy

 

tôi sẽ cố gắng để nhớ nó

vào tuần tới

khi bạn đến chơi

giả vờ rơi

cái ví

 

bạn nhớ đừng bố thí

cho thơ

 

 

 

8.

Random coincidental worries

the article you published about a women shitting on public transport

you’ve implemented a good story

within the guidelines of publication

 

because people know you have nothing to hide

truthful depiction of daily activities on every page of the paper

hence I say you’re: a bird

with a beak but no mouth

you’re a warrior on paper

 

a ride on public transport in the Socialist Republic of Vietnam

more newsworthy than the American bombing of Iraq

a woman dropping one and us as the reader must

find a way to relate to the story in order to thank you

 

it’s unfortunate that the photograph which accompanied the article was inadequate

was there not enough ink to print?

 

through you I had to read learned how to spell

Like what verb could imply such anxieties?

that one could throw out there?

that people may care?

What could be so gut wrenching (after a meal)?

_____

 

Lo lắng trùng hợp ngẫu nhiên

bài báo của bạn về cô gái đi ị trên xe

đã thực hiện một chủ đề rất tốt

đúng định hướng tuyên truyền

 

vì mọi người biết bạn không tránh né

đời sống trên trang báo luôn luôn là sự thật

nên tôi nói rằng bạn rất là: chim

với một cái mỏ nhưng không có miệng

bạn rất là bút chiến

 

có một chuyến xe ở cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam

còn hơn cả câu chuyện Mỹ bỏ bom I-rắc

một cô gái thả bom và bạn đọc chúng tôi sẽ

phải tìm một từ đồng nghĩa nào đó để cám ơn bạn

 

chỉ tiếc là ảnh của bạn kèm theo không đầy đủ phụ tùng

hay là thiếu mực in?

 

tôi đã học lại bài học chính tả từ bạn

như động từ gì có thể ám chỉ sự căng thẳng?

và có thể tống ra?

cái gì bao la?

sau bữa ăn bốc hỏa?

 

nhưng nó không phải là một câu hỏi

nó là nhân cách và tầm vóc của bạn

một nhà báo giỏi như lạc đà kéo một chiếc xe

qua sa mạc phát tiết bùi giáng

những kẻ đọc mà không hiểu bạn

nên đã lăn tròn một âm mưu

thành ra một bài hát

rồi trách oan là bạn hơi ác!

 

bạn nhận ra rằng chúng ta có thể đã đi

một chuyến xe suốt mấy ngày mà không cần ị

chúng ta là hàng hoá tồn kho

trên đất nước này

như chim và bướm của bạn đang bay

mà không cần phải thở…

 

 

 

9.

Alone

alone the people farm the land

alone the people autumn

crying

 

alone the people in heaven

and hell

both sides

alone each day

alone each night

 

alone the people hustling

alone the people silent

 

alone the people and their friends

alone the people and their family

alone the people and their country

 

alone the people with blood

alone the people with thoughts in their heads

alone the people cover for each other

 

alone the people die

alone the people stand up

 

Then depressed is whom?

Who will do all the shopping?

 

alone the people shop in depression

then who is alone

in hell

that we still claimed to be life

in heaven?

 

alone still is the country

_____

Một mình

một mình nhân dân gieo trồng và gặt

một mình nhân dân nước mắt

mùa thu

 

một mình nhân dân thiên đàng

và địa ngục

hai bên

một mình mỗi ngày

một mình mỗi đêm

 

một mình nhân dân loay hoay

một mình nhân dân lặng im

 

một mình nhân dân với bạn bè

một mình nhân dân với gia đình

một mình nhân dân với quê hương

 

một mình nhân dân với máu

một mình nhân dân với suy nghĩ trong đầu

một mình nhân dân vùi lấp trong nhau

 

một mình nhân dân khi chết

một mình nhân dân đứng lên

 

vậy thì ai sẽ trầm cảm?

ai sẽ đi mua sắm shopping?

 

một mình nhân dân với trầm cảm shopping

vậy thì ai một mình

dưới địa ngục

mà chúng ta vẫn gọi là cuộc sống

trên thiên đường?

 

một mình vẫn quê hương

 

 

 

10.

Thank you

listening silently

to the falling night, poetry audibly thankful

 

poetry from the kitchen

running with a mouth full said thank you

 

looked up at the sky 

thanked the glass of water for quenching poetry’s thirst

 

poetry thankful for the smile through the window

poetry saw forever the stars

 

poetry thankful for the hospitals

even though the elderly still dies

 

poetry thankful for the classrooms

even though there are plenty of ignorant people in this world

 

after the funeral, poetry thanks you

for bowing down to those who have lay down

 

as poetry would have to thank the war

the destruction and bloodshed

must thank the police

must thank the bank

for buying gold to print money

for poetry’s perplexing

inflation

an elephant calf pretending to scream when the forest is lost

 

poetry thankful for the truth

not secretly stamped out

hastily

not just the twist of the tongue

a wave

a thank you

_____

Cám ơn

lặng im nghe

khi đêm rơi xuống, thơ nói lời cám ơn

 

thơ đang chạy ra khỏi bếp

cám ơn khi miệng vẫn đầy thức ăn

 

nhìn lên bầu trời thơ cám ơn ly nước

cho thơ không còn khát

 

thơ cám ơn nụ cười bởi vì cửa sổ mở

thơ ngước lên thăm thẳm vì sao

 

thơ cám ơn bệnh viện

dù người già vẫn chết

 

thơ cám ơn các lớp học

dù trên đời vẫn còn người khờ dại

 

sau khi đám tang, thơ cám ơn bạn

đã cúi đầu cho người nằm xuống

 

cũng như thơ phải cám ơn cuộc chiến tranh

tanh bành xương máu

phải cám ơn cảnh sát

phải cám ơn các ngân hàng

đã in tiền mua vàng

để thơ lạm phát

ngơ ngác

chú voi con giả vờ gầm lên khi cánh rừng đã mất

 

thơ cảm ơn sự thật

không bị dập mật

một con lật đật

không chỉ là động tác uốn lưỡi

một cái vẫy tay chào

một tiếng cám ơn…

 

 

 

11.

 

When poetry sit by a screen

like an open window

 

It asked poetry: what’s on your mind?

 

poetry read till the light disappear

until pages of the book, a part of the darkness

poetry turning on the light

like daily, poetry rides a motor vehicle at night

the light gathers by bland grey spectres

someone’s hand waving?

 

like a birdsong is poetry’s heart

it’s nest fell after one slingshot

like a rainbow is poetry’s heart

a curve like a boat hull at sea

the day poetry tried to cross the border

sunk but survived 

 

like faraway bird wings are poetry’s heart

like fish, poetry is an excellent swimmer

all these things

the joys life has given poetry

 

poetry lifts us and pulls us down

innocent doves

since the day Mother was born

love overflowed wetting

poetry’s hair

 

we pay the price in the struggle

conflicts in the name of Art

confront by the burning flame of life we throw our arms in the air

we tread water as we sink

 

poetry is without a title

but poetry has a birthday

today is a new age

two sad birthdays

three days of toil soil and rocks

 

poetry’s feet grounded

more than the ploughing cows

 

alive for the first time inside death

a state of quiescence

upon this ancient planet begin again

poetry adorns a mask until it was time

one privilege amongst the entitlements

like the overinflated Freedom

and Happiness we and poetry thought attainable

 

poetry awakens after the storm

by a local policeman

 

in virtue

poetry steal like they stole birthday cakes

in hunger

poetry needs to be clear, so they know

in each of our movement in all

every corner

_____

 

Khi thơ ngồi bên màn hình

như một cửa sổ mở

 

nó hỏi thơ: bạn đang nghĩ gì?

 

thơ đọc cho đến khi ánh sáng biến mất

và cuốn sách là một phần bóng tối

thơ bật ngọn đèn

như hàng ngày thơ vẫn đi xe máy vào ban đêm

ánh đèn pha gặp những bóng ma màu xám nhạt

hu huơ bàn tay ai?

 

trái tim thơ như con chim ca hát

tổ của nó bị rơi sau một phát ná

trái tim thơ như cầu vồng

cong như mái thuyền trên biển

ngày thơ đi vượt biên

bị chìm mà không chết

 

trái tim thơ như cánh chim sa

cá không lặn vì thơ bơi rất giỏi

tất cả những điều này

là hạnh phúc cuộc đời mang đến cho thơ

 

thơ nâng chúng ta lên và dìm chúng ta xuống

những con chim bồ câu ngây thơ

bởi vì ngày Mẹ sinh ra

là tình yêu đã ngập tràn trên tóc của thơ

và ướt

 

chúng ta phấn đấu với những giá trị

đôi khi xung đột nhau như Nghệ Thuật

chúng ta vung cả hai tay trước ngọn lửa cuộc sống

cả khi chìm chúng ta vẫn bơi

 

thơ không có tên

nhưng thơ có ngày sinh

hôm nay thơ một ngày tuổi mới

hai ngày tuổi buồn

ba ngày đá sỏi

 

thơ bám chân mình trên mặt đất

còn hơn bò đang kéo cày

 

một sự tồn tại đầu tiên trong cái chết

một trạng thái của sự tĩnh lặng

trước khi bắt đầu một trái đất già nua

thơ đeo mặt nạ cho đến khi phù hợp

với một trong những quyền

như người ta ba hoa về sự Tự Do

và Hạnh Phúc mà chúng ta và thơ tưởng là mình sẽ có

 

sau đó cơn bão đi qua và thơ được đánh thức

bởi anh công an khu vực

 

đạo đức

thơ phải ăn trộm như người ta ăn trộm ổ bánh sinh nhật

khi đói

thơ làm những gì để họ biết rõ

những cử động của chúng ta trên mọi xó

xỉnh này