By Lê Vĩnh Tài, translation by Nguyễn Thị Phương Trâm
ĐÊM VÀ NHỮNG KHÚC RỜI (5)
(prologue)
gosh the green grass, aching the foot of the horizon
roots holding on outgrowing fate
into the earth your innocent fingers
piercing the heart falling
into the soil dissolving breaking through still green
grass with not a need of opportune
such thoughts noted in volumes
like volumes of photographs by war correspondents
under flickering explosion
appearing meadows with even clearer
each fragile vein
such thoughts of grass meant for the sky
lighting up like a movie
quoting a historical event
to after lay covered in dust on a shelf
such thoughts of grass meant for words
fine and smooth
a description of what has disappeared quickly
dizzily
such thoughts of grass meant for the soul
over everything an injustice even after the beating
what are tears for
what use are tears
_____
ôi cỏ xanh, ngươi buốt chân trời
ngươi bám chùm rễ số phận
bằng ngón tay hồn nhiên vào đất
ngã xuống xuyên giữa ngực
tan vào đất đâm chồi vẫn cỏ
màu xanh không cần cơ may
những gợi ý về cỏ được viết thành tập
như tập ảnh của phóng viên chiến trường
sau chớp pháo
cỏ hiện lên không phải cả cánh đồng mà rõ đến từng
gân máu mong manh
những gợi ý về cỏ là bầu trời
ánh sáng dọi lên như một bộ phim
trích đoạn lịch sử
sau này nằm phủ bụi trên kệ sách
những gợi ý về cỏ là con chữ
nhẵn nhụi
miêu tả những gì đã biến mất
nhanh đến chóng mặt
những gợi ý về cỏ là linh hồn
oan khuất cả khi ngừng đập
nước mắt để làm gì
nước mắt được gì đâu
1.
When the grass is aching beneath your feet
the nation at peace
after the knife-throwing smoke and fire
poetry knows
it’s hiding in the heart of the earth a soldier
spring yellow with chrysanthemum
forever is where poetry resides
the length of Trường Sơn mountain range green grass
a nation at rest mending its wound beyond the exhaustion
he lay alone beneath the grass
looking up at the flag
red fresh like the blood of a star
bleeding still(it seems)
when the grass is the ripest
like the rice in the field the day he left, Mother crying
brushed past him the Death scythe
now in hand
the young woman by Mother harvesting the crop
poetry has seen him
poetry knows he’s never afraid
smoke like the mist is just as romantic
he has thrust a bayonet, thrown grenades
but now he’s silent
he’s lived a life in a spring meadow
poetry wants to know the truth
but dare not
he has seen a sky full of stars
like flowers adorned by fairies in their hair
he has dreamed as he crossed the green grassy plains
full of mines full of the wind
metal cap and hard helmet
in the silence, he has heard in the background
the flap of butterfly wings, flown away
in an explosion
when alone he lays down
he will never tell
the soldier volunteer only after the war-cries
the vernacular is not a vocation for soldiers
those returning place him on a pedestal
once there’s peace in glory
Since they’ve escape
or is it because of his sacrifice?
_____
Khi cỏ xanh đã buốt dưới chân mình
đất nước hòa bình
sau binh đao khói lửa
thơ biết
nó vẫn giấu dưới lòng đất một người lính
mùa xuân vàng hoa cúc
mãi mãi là nơi ẩn náu của thơ
nhưng cỏ chạy dài dọc Trường Sơn màu xanh lá
đất nước nằm dưỡng thương sau những ngày mệt lả
dưới cỏ một mình anh nằm
nhìn lên lá cờ
đỏ tươi như máu của ngôi sao
hình như vẫn chảy
khi cỏ đã chín muồi
như lúa trên đồng ngày anh đi, Mẹ khóc
lưỡi hái thần Chết sau khi đã lướt qua anh
giờ đang ở trong tay
cô gái dịu dàng với Mẹ đang gặt lúa
thơ đã nhìn thấy anh
thơ biết anh không bao giờ sợ hãi
lửa khói cũng như sương mù lãng mạn
anh đã từng giương lê, đã ném nhiều lựu đạn
nhưng bây giờ lặng im
anh đã sống trong đồng cỏ của mùa xuân
thơ muốn biết sự thật
nhưng thơ không dám
anh đã nhìn lên bầu trời đầy sao
như bông hoa trên tóc các nàng tiên
anh đã mơ khi vượt qua bãi mìn trên đồng cỏ
xanh và nhiều gió
mũ sắt và mũ cối
trong im lặng, anh đã nghe
tiếng động của con bướm đã bay
sau tiếng hú quả pháo
khi anh nằm lại một mình
không bao giờ anh còn tiết lộ
người lính chỉ xung phong sau những tiếng hô
ngôn ngữ không phải là công việc của người lính
người trở về đặt anh lên một cái bệ
tụng ca sau hòa bình
vì họ đã thoát
hay vì anh đã hy sinh?
2.
Poetry is like a servant in the dark.
a closing clamshell
like closing one’s gob
ruminating
oh how can we buy a ticket
an escape into the heavens
with God
something has fallen away
cooler than a tear
when it’s cold outside
damp upon poetry brother’s shoulders
the complicated nameless clouds
wallowing in the sky the entire night
waiting till light
awakening a thought in poetry
a memory, poetry’s brother prompting:
we can not continue to use the darkness
to endlessly lie to each other
_____
Thơ như người đầy tớ ngồi trong bóng tối.
khép hai vỏ sò
như khép mỏ
trầm ngâm
ô làm thế nào mà chúng ta mua vé
để thoát lên trời
cùng với Chúa
một cái gì đó đã rơi mất
lạnh hơn giọt nước mắt
khi ngoài trời sương giá
ướt vai anh trai của thơ
những đám mây rắc rối không có tên
bơi trên bầu trời cả đêm
chờ đến sáng
đánh thức suy nghĩ của thơ
và thơ nghe anh trai thơ nhắc:
chúng ta không thể lợi dụng bóng tối
để đánh lừa nhau mãi
3.
Poetry thinks perhaps on the winning side
believes when the war is missing
a point
all
has forgotten
imprisoned for how many years
unrecallable
what we couldn’t retain
nothing but an embalmed farmer
sleeping
upon the fields taken
upon a field of soft new grass
like a bed
we were born
by Mother’s pain
no one thought of
the whiteness of clouds shall be sheets of papers
upon a future where we must note
whatever
on it
what happened in the last few days of April
in a field of feral weed
the buds of suspicion
blossomed blood
and blooms
_____
Thơ nghĩ có thể bên thắng cuộc
cho rằng khi cuộc chiến tranh bị mất
điều mà tất
cả
đã quên
tù bao nhiêu năm
không nhớ
những gì chúng ta có thể giữ
là người nông dân được ướp lạnh
nằm ngủ
trên cánh đồng bị thu hồi
trong bãi cỏ xanh mềm mại
như chiếc giường
như lúc chúng ta được sinh ra
với nỗi đau của Mẹ
không ai nghĩ
màu trắng của đám mây sẽ là những tờ giấy, sau này
chúng ta sẽ phải viết
cái gì
lên đó
những câu chuyện về ngày cuối tháng Tư
trên mảnh ruộng cỏ dại lây lan
mầm nghi ngờ rắc bay trong gió
nở ra máu
và hoa
4.
The name
the glory
the endless glory
the fallen heroes
not any kind of notoriety
a name to differentiate
in a long complicated tale
the days long ago
not the old days
not the rainy days
sunny days
the day there was a fracture on our chest
in sweat called upon each other
history spinning once on its heel
floating
when a name crumbles
as in living pertains
a sad meal
serve with the truth
_____
Cái tên
vinh quang
đời đời vinh quang
những anh hùng ngã xuống
không phải là danh tiếng gì đâu
cái tên gọi phân biệt những nhân vật
trong câu chuyện dài dòng
những ngày tháng đã chìm mất hút
không phải ngày xưa
không phải ngày mưa
ngày nắng…
ngày trên ngực có một vết nứt
gọi tên nhau cũng đổ mồ hôi
lịch sử xoay một vòng trên gót
nhẹ người
khi cái tên gục xuống
vì những cái sống còn
có một bữa tiệc buồn
đãi bằng sự thật…
5.
Sorry but, poetry does not like
the winning side
because poetry is on the-losing-side
poetry has been taken
on a path, poetry couldn’t recall
they lit for poetry
a candle in the wind
not enough
light for poetry
sorry but for some reason, poetry is sucking
on shiny
coins
sorry that poetry has been afraid
they are constantly plotting
hence poetry’s
always short
poetry has witnessed
men breaking
like a fragile egg
an annoying reality
in light of pretty autumn & yellow like leaves
in the forest
glorious like clouds of smoke
the seasick people
nauseated
crossed the border
sunk
died
the people remaining
kept running
around in the new economic zone
poetry is but footprints in their mind
during the rain
grubby
steeped in mud
poetry redecorate
your devotion
in the latest way
photoshopped
before it’s hung
_____
Thơ xin lỗi thơ đã lỡ không thích
bên thắng cuộc
vì thơ bên-thua-cuộc
thơ bị dẫn đi
con đường nào thơ không nhớ
người ta thắp cho thơ
ngọn nến trong gió
nó không đủ
sáng cho thơ
thơ xin lỗi vì sau đó đã ngậm trong miệng
mấy đồng tiền
nhấp nháy
thơ xin lỗi vì thơ đã sợ
người ta hay có những âm mưu
làm thơ
bị hớ
thơ đã chứng kiến
những người đàn ông
bị vỡ như một quả trứng mỏng
làm ai cũng mất hứng
với mùa thu đẹp & vàng như cây lá
ở trong rừng
tưng bừng nhưng hơi đói
những người say sóng
đã muốn ói
khi vượt biên
đã chìm thuyền
khi chết
những người ở lại
đã chạy dài
vào khu kinh tế mới
trong tâm trí họ thơ chỉ còn như những dấu chân
mùa mưa
lấm bùn
bê bết
thơ trang trí
lại mê cung của bạn
như những tấm ảnh bây giờ
ai cũng phải làm photoshop
trước khi treo
6.
Poetry is not an educated servant
poetry wants to be boss
but failed
poetry sculling what’s left
a commemoration drink
without crumbling the buildings surrendered
and those returning
now sitting in a bar
lifting and placing down the banks
the gold in the tones
losing
like that poetry loses
or were the poems
crossed out
they drink bottles of liquor as they ran
leaving poetry behind
they’re dancing in the rain drunk
diminished somewhat poetry’s spirit
knows that poetry’s no longer calm
poetry cry after that by the remaining fires
war
now mere beer froth one’s the lips
they stand on the side of tears
or stand up via poetry’s tears?
hence poetry detest
the tears of those returning drunk
drunks are supposed to be angry
and forgetful
poetry is searching and selecting words
like long ago there was peace
with Mother’s lipstick poetry writes
Mother knows poetry is still young
hence poetry can’t die
but Mother yet do not know-how
to let the men on the winning side know
noon in April
the sunlight is a glorious gold shimmering
belongs to all
without exception
there within the pile of crumbling dust
may it be blistering
poetry desires still the light
poetry endures the heat
one can but hope
they may carefully replace
what was on the altar
like the children
fragile like eggshells
continued to be born
in our place
and poetry
in another lifetime
_____
Thơ không phải ôsin
thơ muốn làm chủ nhân
nhưng thơ thất bại
thơ uống hết phần còn lại
ly rượu mừng
những tòa nhà đầu hàng không đổ nát
và những người trở về
đang ngồi trong quán bar
nâng lên đặt xuống những ngân hàng
những tấn vàng
thua cuộc
theo cách đó thì thơ bị mất
hay bị gạch chéo
những câu thơ
họ uống những chai rượu khi bỏ chạy
thơ bỏ quên
họ say và lúc lắc trong mưa
thơ hơi mất tinh thần
thơ biết mình không còn bình tĩnh
sau đó thơ khóc với những đám cháy còn sót lại
chiến tranh
chỉ còn là bọt bia trên mép
họ đứng về phe nước mắt
hay đứng lên bằng nước mắt của thơ?
nên thơ ghét nước mắt
của người trở về hay uống rượu
người say thường hung dữ
và mau quên
thơ tìm kiếm và chọn lọc ngôn từ
như ngày xưa yên bình
thơ viết bằng cây son môi của Mẹ
Mẹ biết thơ còn trẻ con
nên thơ không thể chết
nhưng Mẹ cũng không biết phải làm thế nào
để cuối cùng những người đàn ông thắng cuộc
biết rằng nắng của buổi trưa tháng 4
lung linh vàng tuyệt đẹp
phải dành cho tất cả
không trừ ai ra
từ trong đống đổ nát
dù bị bỏng
thơ vẫn thích phát sáng
thơ chịu nóng
chỉ mong
họ sẽ nhẹ tay khi sắp xếp lại
những vật dụng trên bàn thờ
như những bé thơ
mềm như quả trứng
tiếp tục sinh ra
thay chúng ta
và thơ
hóa kiếp
7.
Poetry’s flat chest
when poetry was in a different world
you were already singing
with your own lips
you’ve became a part of poetry’s body
poetry’s puffing away with your chest
and whistling with your breath
poetry is never short of breath
poetry’s body is your world
a photograph
of flat chested naked poets
there’s mumbling of a skeleton in your chest
unlike her two hillocks in the early morning mist
whispering of the heart
songs of glorious Freedom came from your chest
resounding louder than someone else’s vow
as tears…
falling in Vietnam and as falling snow in Australia
you’re not cold taking off your shirt because there’s something moving
an excitement
you’ll discover the water is icing over in the river
because it’s still snowing
the last night in the end, you sat back
downed a bottle of beer
and quietly listened
licking up an inspiration you’ve lost
giving us dry lips
we’re so used to crowding each other
like toes in a tight shoe
to squeezing ourselves into a pile of cloaks
blankets, hats, scarves…
hence we’re dare ever to leave the house
in the cold
when is when you’re no longer require to wrap yourself up
all knotted in the woollen scarves just mentioned?
we face life with sagging breast
actually our own all this time covered up
as we begin to stand up in the dark
with all that’s the core
and yet not on our knees fall
your song exploded from your chest
not only yours but all
with breasts that won’t sag
the sky will open up when you inhale once more
like an angle of the slogans
hanging in all the boulevards
now lopsided…
not just birds
we’ll fly away without leaving a mark
taking off our shirts without shivering
chattering teeth
though we all know
it’s still cold out…
_____
Bầu ngực lép của thơ
khi thơ còn ở một thế giới khác
bạn đã hát bằng đôi môi
của bạn
bạn trở thành một phần trong cơ thể của thơ
thơ thở hổn hển bằng bầu ngực bạn
và huýt sáo bằng hơi thở bạn
thơ không bao giờ khó thở
cơ thể của thơ là thế giới của bạn
giống như một tấm ảnh của những thi sĩ ở trần
có bầu ngực lép
bầu ngực của bạn có tiếng lầm bầm của một bộ xương
không như hai ngọn đồi của em ngày sương mù buổi sớm
thì thầm trái tim
từ ngực của bạn những bài hát ca ngợi Tự Do
vang xa hơn cả lời nguyền của ai
như nước mắt…
đang rơi ở Việt Nam và tuyết rơi ở Úc
bạn không lạnh khi cởi áo vì có một rung động
một náo nức
sau đó bạn biết nước đang đóng băng ở dòng suối
vì tuyết vẫn đang rơi
đêm trước khi cuối cùng, bạn ngồi lại
uống một chai bia
và sau đó im lặng lắng nghe
và liếm lên một lý tưởng mà bạn đã mất
làm chúng ta phải khô môi
chúng ta đã quá quen chen chúc nhau
như các ngón chân trong đôi giày chật
và nép mình trong đống quần áo khoác
chăn, mũ, khăn quàng cổ…
nên chúng ta chưa bao giờ dám ra ngoài
khi trời lạnh
đến bao giờ bạn mới không còn phải quấn
và rối tung lên với những thứ khăn len vừa kể?
chúng ta đối mặt với cuộc đời bằng bầu vú xệ
của chính chúng ta mà lâu nay phải che đậy
như chúng ta bắt đầu đứng lên trong bóng tối
với những gì cốt lõi
mà không phải khuỵu hai đầu gối
bài hát của bạn vỡ tung cả phổi
không chỉ của bạn mà của tất cả mọi người
có bầu vú không xệ
bầu trời sẽ mở ra khi bạn hít thở một lần nữa
giống như độ nghiêng của những câu khẩu hiệu
treo trên các đại lộ
bây giờ nghiêng nghiêng…
không chỉ loài chim
chúng ta sẽ bay không còn dấu vết
chỉ cần cởi áo ra và đừng run lập cập
hàm răng
dù ai cũng biết rằng
trời còn đang rét
8.
After the end of the fight
poetry did not win
but lost
but at the end of the fight
poetry was not an outsider
the people dejected open their windows to watch poetry
poetry watch the people through a thin curtain of mist
at the back is an empty room
poetry’s
what poetry worried about most is age
poetry by the stove with a heavy heart
not knowing
what may happen after the nation attains peace
poetry did crawl out with poetry’s musket
and kneeled
pelure paper is now poetry’s window
flying in the wind
poetry is a weak man
struggling to get up after a week of fever
only starting to get better
no quote or unquote
poetry is not allowed to explain
poetry is not allowed an explanation
What will happen to poetry?
poetry can only remember a few things
the streets
the passing vehicles like the convoys on TV
invading poetry’s basement
poetry wide eye
staring at the broken window
nailed in by planks of wood
poetry couldn’t see(hence)
how could poetry compose poetry
How could a blindfolded man do then?
the stupidity of such historic storms
no one has a chance to recall
the crazy flurry
money and blood
what poetry detest most is the abstract verses
as the world breaks in half
drifts
like tears
the storm, poetry’s aware
one of its implication:
meant poetry has to push and shove, hide in a house
and a river that one couldn’t recall
caused a flood
anxiously poetry worried about who will be responsible
who will check on poetry’s neighbours during the flood
who won’t have enough to eat
Who is going to prison?
poetry does not know
but poetry is aware
Poetry’s neighbours used to love cherry blossoms, still
did climb the steep hills
did weep for him that had lain down his life
his footsteps an echo still down the pebbly path
at the height of summer
up early watering the flowers
his wife praying at every temple
her hair flying away along with the wind in the storm
thin and bare
more than poetry
in a period via a sea of longing.
_____
Sau khi tàn cuộc
thơ không thắng cuộc
không thua cuộc
nhưng khi tàn cuộc
thơ không ngoài cuộc
mọi người mở các cửa sổ buồn rầu nhìn thơ
thơ nhìn mọi người qua màn sương mỏng
phía sau là căn phòng trống rỗng
của thơ
điều thơ sợ bây giờ là tuổi tác
thơ nặng nề trong xó bếp của thơ
bởi vì thơ không thể biết
cái gì xảy ra sau khi đất nước hòa bình
thơ đã bò ra với khẩu súng hỏa mai của mình
và quỳ gối
cửa sổ của thơ bây giờ chỉ còn là tờ giấy pơ-luya
bay trong gió
thơ là một người đàn ông yếu đuối
gượng dậy sau một tuần nằm sốt
bắt đầu phục hồi
không có đóng ngoặc không có mở ngoặc
thơ không được giải thích
thơ không được phép biết
điều gì sẽ xảy ra với thơ?
chỉ vài điều thơ nhớ
thành phố
những chuyến xe trôi qua như các sư đoàn trên màn hình
đang chui vào căn hầm của thơ
hai mắt của thơ
căng ra sau cửa sổ bị vỡ
đang che tạm bằng những tấm gỗ
nên thơ không thể thấy
làm thế nào thơ có thể làm thơ
khi một người đàn ông bị bịt mắt?
lịch sử ngu ngốc của các cơn bão
không ai kịp nhớ
một vận tốc như điên
của tiền và máu
thơ ghét những câu thơ trừu tượng
khi trái đất vỡ đôi
và trôi
như nước mắt
cơn bão, thơ biết
một trong những ý nghĩa của nó:
làm thơ phải chen chúc núp trong một ngôi nhà
và dòng sông không thể nhớ vì sao gây ra
cơn lũ lụt
thơ lo lắng vì không ai có trách nhiệm kiểm tra
xem hàng xóm của mình sẽ sống ra sao trong cơn lũ
ai sẽ thiếu ăn
ai sẽ đi tù?
thơ không biết
nhưng thơ biết
người hàng xóm của thơ ngày xưa rất yêu hoa anh đào
đã đi lên đồi cao
đã khóc cho người nằm xuống
tiếng vang bước chân anh ta trên lối đi đá sỏi
giữa mùa hạ trắng
mỗi sớm thức dậy tưới hoa
vợ của anh ta đã cầu nguyện cho anh tại các ngôi đền
mà tóc của cô cũng bị cuốn theo cơn bão
xác xơ
còn hơn thơ
trong mùa biển nhớ.
9.
Poetry does get sad & angry
poetry signals you through a flame
a burning flame even in damp wood
resounding the announcement poetry’s mission
poetry knocking on each one of your doors
Many thought what could poetry do
at such a ripe old age?
the words weak and pitiful lost its rhymes
How could it ignite in poetry?
the government prints poetry only to store them in the library
covered in bothersome dust
the cost a pittance
since poetry’s thin
but the poet
must be able to create challenging works like the apocalypse
even when they deliberately delete its meaning
You’re a poet?
you will be the subjugator
the deliverer of happiness
the deliverer of joy
or abject
not just by your word
_____
Thơ cũng biết buồn & nổi giận
thơ báo hiệu cho bạn thông qua ngọn lửa
kể cả củi ướt ngọn lửa vẫn cháy bùng
tuyên ngôn về sứ mệnh của thơ sẽ vang lên
thơ đang gõ cửa từng ngôi nhà của bạn
nhiều người nghĩ rằng thơ sẽ làm được gì
với tuổi già như vậy?
những con chữ yếu đuối thảm hại mất vần của thơ
làm sao bốc cháy?
nhà nước chỉ in thơ ra để cất vào thư viện
phủ bụi ưu phiền
tốn rất ít tiền
vì thơ khá mỏng
nhưng nhà thơ
phải tạo ra các công trình thách thức cả ngày tận thế
ngay cả khi ý nghĩa của nó bị người ta cố tình xóa bỏ
bạn là nhà thơ?
bạn sẽ là người chinh phục
bạn mang lại hạnh phúc
bạn mang lại niềm vui
hay ngậm ngùi
không phải chỉ bằng lời nói
10.
Poetry’s thoughts the day after the apocalypse
the day at the end of the world
the sparrows may play still
a game with the sunlight
like the fish swimming
straight for a hook
snakes colours changing
like apples ripping
the day at the end of the world
she walks by with a red umbrella
sometimes she’s sleepy on a patch of grass
the hawker loses their place
in the street to holler their wares
the day at the end of the world
a gold ship advance closer to the shore
in a breath brought with it a sunken island from afar
took everyone into a charming night of national pride full of stars
the day at the end of the world
the people who thought they would be the thunder and lightning
disappointed
the people waiting for the angels
discovers it will never happen
the day at the end of the world
the Sun and the moon are still in the sky
the bees still playful on flowers
children were still being born
people were still going grey
like a prophet
of doom/fate/destiny
there will never be an end of the world
the world will never end
you will have
a tomorrow of peace
a tomorrow of shining democracy
like the full autumn moon bearing an August star
maybe
be
be
be
or not?
_____
Ý nghĩ của thơ sau ngày tận thế
vào ngày thế giới kết thúc
có thể có những con chim sẻ vẫn đang chơi
trò chơi với nắng
nhưng những con cá bơi thẳng
vào móc câu
những con rắn đổi màu
như táo chín
vào ngày thế giới kết thúc
nàng đi ngang với chiếc dù màu đỏ
có khi nàng buồn ngủ bên bãi cỏ
người bán hàng rong mất chỗ ngồi
để la hét trên đường phố
vào ngày thế giới kết thúc
một chiếc thuyền bằng vàng đến gần bờ
mang đảo chìm từ khơi xa về trong hơi thở
dắt mọi người vào một đêm yêu nước lãng mạn đầy sao
vào ngày thế giới kết thúc
những người nghĩ rằng mình sẽ là sấm sét
đang thất vọng
những người mong đợi các thiên thần
mới biết rằng nó không bao giờ xảy ra
vào ngày thế giới kết thúc
mặt trời và mặt trăng vẫn ở trên trời
các con ong vẫn chơi với bông hồng
trẻ con vẫn được sinh ra
mái tóc của con người vẫn bạc trắng
như một nhà tiên tri
cho số phận
sẽ không bao giờ có kết thúc của thế giới
thế giới không bao giờ kết thúc
bạn sẽ có
một mai cho hòa bình
một mai dân chủ lung linh
như trăng rằm rước ông sao tháng tám
sẽ có
có
có
có
hay không?
11.
Poetry writes a poem about sawdust
dust
why force humanity
on them?
why not leave them alone the dust grains of wood
why force them
with blades
cut them into paper
and poetry as to be the writer
careful, so no one is the wiser
if only there were no paper
poetry would be the engravings on rock
sometimes a bit florid
now poetry sees that
the wind blows
or the air is breathing
so we all may live
by them
freedom
is what one uses to make poetry
from dust
blooms
_____
Thơ viết bài thơ về mạt cưa
bụi
sao lại cố ép chúng
thành người?
tại sao không để chúng những là hạt bụi của gỗ
tại sao lại ép chúng lại
và dùng dao
cắt rọc thành tờ giấy
để thơ phải ghi lên ấy
phải dè chừng có ai thấy
giá như đừng có giấy
thơ sẽ là những nét khắc lên đá
đôi khi quá công phu
bây giờ thơ thấy
rằng gió bay
hay không khí hít thở
để mọi người được sống
theo cách của họ
tự do
mới là thứ làm thơ
nở hoa
từ bụi…
12.
Poetry is aware that this world is a hospital
because before poetry was born
a team of nurses were waiting just outside Mother’s womb
before poetry turned
crawl out into the light
poetry placed on a bed
wobbly like a boat
drifting on Mother’s breasts
the boat has arrived at the end of the world
like a leaf seeping droplets of blood
blood
allowing the world to drift away like a stupid dream
inconceivable to poetry
nor could statistically work out how
what may happen
after being born to the world poetry realise everyone dies
in old age
and not in old age
what they thought of as Utopia
even before the cut of the umbilical cord
poetry was nervous
poetry was already aware
the world is where the world whines about the sadness of both lungs
also, a place by our ears the birds sing
both of poetry’s eyes view the world like an old suitcase
the day poetry left
joined the army
they play songs over the speakers for poetry
poetry view the world as a lake
and poetry’s a small fish
size of a fingernail
awake scratching a mosquito bite
thinking we have lived have itched
or fresh new skin
a scar
broken bone
thereof the nation
poetry dreaming it was the denture
a replacement for the toothlessness of age
the entirety of a thousand years of history
and the team of nurses
left poetry lay there
arms relaxed
eyes close like some secret
since the world is not a hospital
this world is lost
when the world is void of poetry’s cries.
_____
Thơ biết thế giới này thật ra là một bệnh viện
bởi vì trước khi thơ sinh ra
các cô y tá đã đứng chờ phía bên ngoài tử cung của Mẹ
trước khi thơ có thể xoay mình
chui ra ngoài ánh sáng
thơ được đặt lên giường
bồng bềnh như chiếc thuyền
trôi bên vú Mẹ
chiếc thuyền thơ đã bơi đến tận cùng trái đất
nó như chiếc lá cây đã nhỏ xuống vài giọt máu
máu
nó làm thế giới trôi đi như một giấc mơ ngu ngốc
thơ không thể nhận thức
hay làm bài toán xác suất
về những điều sẽ xảy ra
khi được sinh ra thơ mới biết rồi ai cũng chết
khi già
và cả lúc chưa già
vì những điều người ta nghĩ là Lý Tưởng
ngay cả khi thơ chưa cắt rốn
thơ đã thấy bồn chồn
thơ biết
thế giới này chỉ là nơi than thở những nỗi buồn của hai lá phổi
cũng là nơi chim hót vào tai
hai mắt thơ nhìn cuộc đời như túi hành lý cũ
ngày thơ lên đường
nhập ngũ
người ta mở cho thơ nghe những bài hát qua loa
thơ thấy thế giới là một hồ nước
và thơ là một con cá nhỏ
như một cái móng tay
thức dậy gãi những vết thương muỗi đốt
tưởng rằng mình đã làm đã ngứa
hay liền da non
vết thương
gãy xương
của dân tộc
thơ mơ thấy thơ là một chiếc răng
để lấp đầy sự móm mém vắng mặt của tuổi già
cả ngàn năm như lịch sử
và các cô y tá
đã để thơ nằm như vậy
thả lỏng hai tay
nhắm mắt như một bí mật
vì thế giới không phải là một bệnh viện
thế giới đã bị đánh mất
khi lịch sử không còn tiếng khóc của thơ.
13.
Because poetry can not stop death
poetry lost its brakes
can you please
stop
please don’t push it
your mortality
it’s nothing to do with poetry
steadily
we drive each ship
back to shore
don’t impatiently leave
poetry is exhausted by every verbal retort
like when you have to buy
one at a time a ticket
on the tram train bus
even the kindergarten children had to fight
Where were you?
Demanding the Sun
to set soundly in you?
or perhaps more correctly
you want to surpass
the fragile cold
shivering paint strokes of your portrait
poetry wrap you in a shaw
worried you’re cold
weak but still wants to run
you’re more feminine with a scarf around your neck
rather smart in your portrait
on a wall at home
hence
no one could view it
hence, from then on
possibly for centuries
but it felt like only a day
the first time in an interviewed
about your immortality
the bullshit
in your kitchen
as you whip up
instant packets of hot and sour soup.
_____
Bởi vì thơ không thể dừng cái chết lại
thơ bị mất phanh
xin bạn vui lòng
tự ngừng lại
bạn đừng có cố
mấy cái trò bất tử
không phải là công việc của thơ
bản thân chúng ta
cũng chỉ từ từ lái chiếc tàu
về bến
bạn đừng sốt ruột bỏ đi
thơ mệt mỏi từng câu
như người ta bán từng chiếc vé
lên tàu
cho bạn
từ mẫu giáo trẻ con đã phải phấn đấu
bạn ở đâu?
mà bây giờ muốn mặt trời cũng phải lặn
chìm sâu vào bạn?
hay đúng hơn
bạn muốn vượt qua
nét vẽ chân dung của bạn hơi run rẩy và lạnh
mong manh
thơ quàng thêm cho bạn chiếc khăn
sợ bạn cảm lạnh
yếu mà cứ đòi chạy nhanh
chiếc khăn choa?ng cô làm bạn nhìn giống như người phụ nữ
hơi diêm dúa trong một bức tranh
treo trong một ngôi nhà
nên dường như
không ai có thể nhìn thấy
kể từ đó
chắc cũng hàng thế kỷ
nhưng bạn cảm thấy như chỉ một ngày
lần đầu tiên bạn trả lời phỏng vấn
về sự bất tử
ba hoa…
từ trong căn bếp
mà bạn vẫn nấu món canh
chua cay bằng gói bột nêm của bạn.
14.
Poetry hopes that death won’t be taken
from accidents without a reason
an explosion ignited a fire in poetry
breaking poetry
poetry is willing to give up ordinary happiness
food, clothing
in the arts, poetry is already proud
poetry knows that poetry’s death is not due to poetry
in reality, poetry is always humble
poetry finds consolation in attending conventions
that is poetry have not been abandoned
sad
& lonely
What could give value to poetry
it maybe some sort of tiring
exclusion?
whatever as long as
it’s not the death of poetry
finally, poetry is the reason
for the struggle
against a sickness
more lawless than copyright infringement
people’s contagious act of madness
a cover for their fear
if one must
die
poetry will die within our gallantry allowed to flower and produce fruit
in the remaining days
of poetry’s life
_____
Thơ hy vọng không bị cái chết đánh cắp
từ những tai nạn vô cớ
một vụ nổ bốc lửa của thơ
mới làm thơ bị vỡ
thơ sẵn sàng từ bỏ tất cả những thú vui hàng ngày
miếng cơm manh áo
những niềm tự hào thơ đang làm nghệ thuật
thơ biết cái chết của thơ không phải do thơ
trên thực tế thơ luôn khiêm tốn
thơ dự các hội thảo chỉ để an ủi
rằng thơ không bị bỏ rơi
& đang lủi thủi
một mình
cái gì làm nên giá trị cho thơ
nó có thể là một thứ tống ra
mệt lả?
gì cũng được miễn là
không phải cái chết của thơ
cuối cùng thơ là một nguyên nhân
gây ra cuộc chiến
chống lại một căn bệnh
hỗn loạn còn hơn tình trạng vi phạm bản quyền
đó là quá nhiều người đang giả điên
để che đi sợ hãi
nếu phải
chết
thơ chết cho lòng dũng cảm của chúng ta được đâm hoa kết trái
trong quảng đời còn lại
của thơ
